Het verhaal van Aire

Aire (50) uit Estland was jurist in het leger. Voor de liefde kwam ze naar Nederland. Op zoek naar uitdaging en om de taal te oefenen, meldde ze zich aan als vrijwilliger. ‘Na tien jaar is nog steeds geen dag hetzelfde.’

Al tien jaar geen dag hetzelfde

‘Om in Nederland weer te werken als jurist, moest ik mijn rechtenstudie opnieuw doen. Dat zag ik niet zitten. In het recht luistert de taal heel nauw. Wanneer zou mijn Nederlands goed genoeg zijn? Ik kwam bij administratieve baantjes terecht. Maar elke dag hetzelfde doen is niets voor mij. Ik wil ontwikkelen en leren.’ 

In 2015 kwamen er veel Syrische vluchtelingen naar Nederland. Net in die periode zocht ik een nieuwe activiteit, iets waar ik werd uitgedaagd en mijn Nederlands op peil kon houden. Ik besloot me aan te melden bij VluchtelingenWerk. Nou, dat is nu bijna tien jaar geleden. En al die tijd was er geen dag hetzelfde.’

Leren terwijl je doet

'‘Als maatschappelijk begeleider ondersteun ik vluchtelingen die vanaf een azc naar de gemeente Twenterand verhuizen. Ik help hen om hun weg te vinden in het oerwoud van de Nederlandse bureaucratie. Van het regelen van gas, water en licht tot aan een school voor de kinderen. In het begin zie ik cliënten wekelijks, maar zij vinden steeds zelfstandiger hun weg. Dat is ook ons doel.’

‘Wil je ook vrijwilliger worden, maar ben je bang dat je niet genoeg kennis hebt? Dat is niet nodig. Je leert terwijl je doet. Cliënten komen met vragen over de Belastingdienst, verzekeringen, energiecontracten, sportclubs en zorgorganisaties. En terwijl je naar oplossingen zoekt voor een ander, help je jezelf ook verder. Ik weet nu denk ik meer over de maatschappelijke- en overheidssystemen dan de meeste Nederlanders.’

De impact van oorlog

‘In plaats van zo snel mogelijk informatie overbrengen, moet je als vrijwilliger goed luisteren en de situatie aanvoelen. Ik leerde doorvragen en tegelijkertijd geduldig te zijn. Soms even een onderwerp laten rusten en daarna nog eens een controlevraag stellen. “Wachten tot het luikje open is”, zeg ik weleens.’

‘VluchtelingenWerk biedt allerlei cursussen om die technieken te leren. Dat is belangrijk, want de stress van oorlog zorgt soms dat mensen informatie minder goed verwerken. Dat zag ik vroeger bij mijn oma en later ook bij mijn man. Nadat hij werd uitgezonden naar Afghanistan duurde het lang voordat de spanning uit zijn lichaam was. Het is mooi als cliënten langzaam tot rust komen en daardoor steeds meer zaken zelf kunnen regelen.’

Terug naar af

‘Soms vragen mensen zich af wie toch die vluchtelingen zijn die naar Nederland komen. Tegen hen zou ik zeggen: het zijn gewoon mensen zoals jij en ik. Ze hadden een thuis, vrienden, een carrière, maar moesten “terug naar af”. Hier staan ze weer aan het begin van het ganzenbord. Als vrijwilliger help je om de eerste, nieuwe stappen te zetten. Ondertussen ga jezelf ook vooruit: je stapt uit je eigen bubbel en verbreedt je horizon.’